سیما پرواز جام جم

استان خراسان شمالی

استان خراسان شمالى 28434 كيلومتر مربع مساحت دارد . آشخانه ، اسفراين ، بجنورد ، جاجرم ، شيروان و فاروج مجموع شهرستانهاى اين استان هستند . مركز استان خراسان شمالى ، شهرستان بجنورد است . استان خراسان شمالى از نظر موقعيت طبيعى به دو بخش شمالى و جنوبى تقسيم ميشود . بخش شمالى كوهستانى است كه در نواحى پست آن ، دشتهاى حاصلخيزى ايجاد شده و شرايط مناسبى براى توسعه كشاورزى و دامدارى فراهم آمده است . بخش جنوبى آن از دشتها و تپه هاى كم ارتفاع تشكيل شده كه با فقر پوشش گياهى مواجه است . استان خراسان شمالى در سال 1375 ، حدود 700000 نفر جمعيت داشته است . از اين تعداد حدود 56 درصد در نقاط شهرى و 43 درصد در نقاط روستايى سكونت داشته و بقيه غير ساكن يا عشاير بوده اند . استان خراسان شمالى ، كه در گذشته بخشى از خراسان بزرگ بود ، همواره عرصه دايمى ظهور و سقوط قدرتها و حكومتها در تاريخ گذشته ايران بوده است . در اين سرزمين پهناور اقوام و حكومتهاى ترك و تازى و تاتار ، غز و قجر و قبچان ، مغول ، تركمن و افغان حوادثى بى شمار آفريده اند . جغرافيدانان قديم ، سرزمين ايران بزرگ (ايرانشهر) را به هشت اقليم تقسيم كرده بودند كه خراسان بزرگترين و آبادترين اقليم آن بوده است . اين استان در زمان ساسانيان بوسيله يك اسپهبد اداره ميشد كه به او «پادگوسبان» ميگفتند و چهار تن مرزبان تحت فرمان وى بودند كه هر كدام يكى از چهار قسمت خراسان آن روز را اداره ميكردند . خراسان در دوران اسلامى به چهار قسمت تقسيم ميشد كه هر قسمت آن بنام يكى از چهار شهر بزرگ نيشابور ، مرو ، هرات و بلخ ناميده ميشد . در سال 31 ه.ق اعراب روانه خراسان شدند و طى همين دوره ساكنين خراسان به دين اسلام گرويدند . سرزمين خراسان تا سال 205ه.ق در تصرف خاندان بني عباس بود . ولى در سال 283 ه.ق سال 283ه.ق بدست طاهريان ، استقلال يافت و در سال 287 ه.ق جزو قلمرو سامانيان گرديد . در سال 384 ه.ق سلطان محمود غزنوى خراسان را متصرف شد و در سال 429 ه.ق طغرل اول سلجوقى نيشابور را تصرف كرد . سلطان محمود غزنوى چندين بار با سلجوقيان جنگيد و تركان غزنوى ، سلطان سنجر سلجوقى را به سختى شكست دادند . در سال 552 خراسان به تصرف خوارزمشاهيان درآمد و در قرن هفتم هجرى قمرى بر اثر حملات مغولها ، اين سرزمين ضميمه متصرفات ايلخانان مغول گرديد . در قرن هشتم هجرى ، سربداران پرچم استقلال را در سبزوار برافراشتند و در سال 873 ه.ق خراسان به تصرف امير تيمور گوركانى درآمد و شهر هرات نيز پايتخت اعلام شد . در سال 913 ه.ق خراسان به تصرف ازبكان درآمد . پس از مرگ نادرشاه افشار (1160 ه.ق) ، خراسان به تصرف افاغنه درآمد و در دوران قاجاريه با دخالت و حمايت استعمار انگليس از افاغنه به منظور حفظ سرحدات هندوستان ، سرانجام عهدنامه پاريس (1273 ه.ق) منعقد گرديد و ايران متعهد گرديد كه در امور داخلى افغانستان دخالتى نداشته باشد و در همين دوره خراسان به دو قسمت تقسيم شد : قسمت شرقى در افغانستان تحت الحمايه انگليس شد و قسمت غربى در تصرف ايران باقى ماند . به عبارت ديگر ، پرجمعيت ترين نواحى خراسان از ايران جدا شد . استان خراسان شمالى امروز از نظر جاذبه هاى طبيعى يكى از مناطق ديدنى ايران است . درياچه هاى كوچك چشمه هاى طبيعى و آب معدنى ، تفرجگاهها ، مناطق حفاظت شده ، ارتفاعات و قله ها و ... از جاذبه هاى اين منطقه به شمار مي روند . استان خراسان شمالى در ناحيه معتدل شمالى قرار گرفته و بطور كلى آب و هوايى متغير دارد . دماى هواى استان از سمت شمال به سمت جنوب افزايش مي يابد ، ولى از ميزان بارش سالانه آن كاسته ميشود . نواحى مرتفع استان آب و هواى سرد كوهستانى دارند . برخى مناطق بجنورد ، شيروان و نواحى جنوب آلاداغ و قسمتهايى از شهرستانهاى اسفراين و جاجرم داراى آب و هواى معتدل است .

استان چهارمحال و بختیاری

استان‌ چهارمحال‌ و بختياري‌ با 28559 كيلومتر مربع‌ وسعت‌ و در قلمرو مركزي‌ رشته‌ كوههاي‌ زاگرس ‌بين‌ پيشكوه هاي‌ داخلي‌ و استان‌ اصفهان‌ استقرار يافته‌ است ‌. اردل‌ ، بروجن ‌، شهركرد ، فارسان‌ و لردگان‌ 5 شهرستان‌ اين‌ استان‌ مي‌باشند . شهركرد مركز استان‌ چهارمحال‌ و بختياري‌ است ‌. استان‌ چهارمحال‌ و بختياري‌ در سال‌ 1375 حدود 761168 نفر جمعيت‌ داشته‌ است‌ كه‌ 45 درصد آن‌ شهر نشين‌ ، 8/54 درصد روستانشين‌ و بقيه‌ غير ساكن‌ (كوچ‌ رو) بوده‌ است ‌. نسبت‌ جنسي‌ جمعيت‌ استان‌ 102 نفر مي‌باشد . تاريخ‌ سرزمين‌ چهارمحال‌ و بختياري‌ با تاريخ‌ ايل‌ بختياري‌ در هم‌ آميخته‌ است ‌. بختياري‌ها شاخه‌اي‌ از طوايف‌ لر هستند كه‌ در تاريخ‌ ايران‌ به‌ «لر بزرگ‌» مشهور شده‌اند . ايل‌ بختياري‌ به‌ دو دسته‌ بزرگ‌ هفت‌ لنگ‌ و چهار لنگ‌ تقسيم‌ مي‌شود . قلمرو تابستاني‌ يا ييلاقي‌ چهار لنگ‌ها در شمال‌ منطقه‌ و هفت‌ لنگ‌ها در جنوب‌ آن ‌واقع‌ است ‌. منطقه‌ بختياري‌ گاهي‌ جزء استان‌ فارس‌ و زماني‌ جزء حكومت‌ خوزستان‌ بود . حيات‌ عشايري‌ بختياري‌ها و ويژگي‌هاي‌ ناشي‌ از اين‌ نوع‌ زندگي‌ اجتماعي‌ باعث‌ شده‌ است‌ كه‌ آثار تاريخي ‌و باستاني‌ اندكي‌ در استان‌ بوجود آيد ، ولي‌ زيبايي‌هاي‌ طبيعي‌ آن‌ كم‌ نظير و جالب‌ توجه‌ است ‌، بطوريكه‌ هر بيننده‌اي‌ را مجذوب‌ مي‌سازد . تالاب‌هاي‌ دل‌انگيز و زيبا ، تفرجگاههاي‌ مصفا ، حواشي‌ سرسبز رودخانه‌ها ، گلزارهاي‌ بي‌ نظير ، چشمه‌هاي‌ آبگرم‌ و معدني ‌، آبشارهاي‌ فرحبخش‌ ، ارتفاعات‌ بلند ، برف‌ فراوان‌ زمستان‌ و دهها عنصر طبيعي‌ ديگر ، جلوه‌هاي‌ بسيار زيبا و ديدني‌ فراهم‌ آورده‌ و زمينه‌هاي‌ مساعدي‌ را براي‌ بهره‌ برداري‌هاي ‌گردشگاهي‌ و ورزش‌هاي‌ زمستاني‌ بوجود آورده‌ است‌ . استان‌ چهار محال‌ و بختياري‌ از لحاظ‌ آداب‌ و رسوم‌ و كنش‌هاي‌ فرهنگي‌ يكي‌ از جالب‌ترين‌ مناطق‌ عشايري ‌ايران‌ است ‌. مراسم‌ ويژه‌ عشايري‌ در ارتباط‌ با زندگي‌ كوچ‌ و كوچ‌ نشيني ‌، انجام‌ مراسم‌ ويژه‌ در اعياد ملي‌ و مذهبي ‌، نحوه‌ ازدواج‌ و همسرگزيني‌ ، چگونگي‌ انجام‌ سوگ‌ها و عزاهاي‌ خصوصي‌ و مذهبي ‌، موسيقي‌ و رقص ‌بومي ‌، نوع‌ پوشش‌ زنان‌ و مردان‌ و ... از جمله‌ جاذبه‌هاي‌ فرهنگي‌ منطقه‌ محسوب‌ مي‌شوند . استان‌ چهارمحال‌ و بختياري‌ در ناحيه‌ مركزي‌ سلسله‌ جبال‌ زاگرس‌ كه‌ از شمال‌ غربي‌ به‌ جنوب‌ شرقي‌ امتداد دارد واقع‌ شده‌ است ‌. بلندترين‌ استان‌ در ناحيه‌ غربي‌ با 4548 متر ارتفاع‌ در قله‌ زردكوه‌ بختياري‌ و پست‌ترين‌ نقطه‌ آن‌ در ناحيه‌ شرقي ‌چهارمحال‌ است‌ . كوههاي‌ استان‌ سرچشمه‌ اصلي‌ رودخانه‌هاي‌ دائمي‌ زاينده‌ رود و كارون‌ و در سراسر سال‌ پوشيده‌ از برف‌ هستند و جزو حوزه‌هاي‌ آبگير دائمي‌ ايران‌ به‌ شمار مي‌روند . به‌ دليل‌ شيب‌ ارتفاعات‌ بختياري ‌كه‌ از شمال‌ غربي‌ به‌ جنوب‌ شرقي‌ كشيده‌ شده‌اند ، همچنين‌ به‌ دليل‌ بلندي‌ عوارض‌ طبيعي ‌، موقعيت‌ جغرافيايي ‌و توپوگرافي ‌، آب‌ و هواي‌ استان‌ نسبتاً سرد است ‌. در ارتفاعات‌ بالاي‌ 2000 متر كه‌ مساحت‌ عمده‌ استان‌ را در برمي‌گيرد ريزش‌ برف‌ و باران‌ از اواسط‌ پاييز تا فروردين‌ ادامه‌ دارد ، ولي‌ در مناطق‌ پست‌ با بيش‌ از 40 درجه‌ حرارت‌ در تابستان ‌، حجم‌ نزولات‌ جوي‌ كمتر است‌ . فصل‌ سرما از اواسط‌ آبان‌ آغاز و 4 تا 5 ماه‌ ادامه‌ پيدا مي‌يابد . سردترين‌ ماههاي‌ سال‌ ، دي‌ و بهمن‌ است ‌. متوسط‌ درجه‌ حرارت‌ استان‌ 3/10+ درجه‌ سانتي‌گراد ، حداكثر مطلق‌ درجه‌ حرارت‌ 2/35+ و حداقل‌ مطلق‌ آن‌ 6/15- درجه‌ سانتي‌گراد مي‌باشد . ميزان‌ بارندگي‌ سالانه ‌426 ميلي‌متر و تعداد روزهاي‌ يخبندان‌ 127 روز است ‌. از ارديبهشت‌ تا آبان‌ جزو ماههاي‌ خشك‌ و ماههاي‌ آذر ، دي ‌، بهمن‌ و اسفند جزو ماههاي‌ يخبندان‌ به‌ شمار مي‌رود .

استان اصفهان

استان بوشهر

استان‌ بوشهر حدود 27۶۵3 كيلومتر مربع‌ مساحت‌ و 60 كيلومتر ساحل‌ دارد و در شمال‌ خليج‌ فارس ‌در جنوب‌ ايران‌ واقع‌ شده‌ و اهميت‌ سوق‌ الجيشي‌ و اقتصادي‌ قابل‌ توجهي‌ دارد . شهرستان‌هاي‌ بوشهر ، تنگستان ‌، دشتستان ‌، دشتي‌ ، دير ، ديلم ‌، كنگان‌ و گناوه‌ در اين‌ استان‌ قرار دارند و مركز سياسي‌ - اداري‌ آن‌ ، شهر بوشهر است ‌. استان‌ بوشهر از نظر موقعيت‌ طبيعي‌ از دو قسمت‌ جلگه‌اي‌ و كوهستاني‌ تشكيل‌ شده‌ است ‌. قسمت‌ جلگه‌اي ‌آن‌ در امتداد خليج‌ فارس‌ كشيده‌ شده‌ است ‌. اكثر شهرها و مراكز جمعيتي‌ استان‌ در محدوده‌ اين‌ جلگه‌ها استقرار يافته‌اند . قسمت‌ كوهستاني‌ استان‌ ، از دو رشته‌ كوه‌ گچ‌ترش‌ و نوكند تشكيل‌ شده‌ كه‌ در سراسر طول‌ استان‌ به ‌موازات‌ هم‌ امتداد يافته‌اند . استان‌ بوشهر در سال‌ 1375 حدود 743675 نفر جمعيت‌ داشته‌ است ‌. از اين‌ تعداد 05/53 درصد در نقاط‌ شهري‌ و 76/۴۴ درصد در نقاط‌ روستايي‌ سكونت‌ داشتند و بقيه‌ غير ساكن‌ بوده‌اند . استان‌ بوشهر به‌ علت‌ موقعيت‌ استراتژيكي‌ مناسب‌ براي‌ احداث‌ پايگاه‌ دريايي‌ و بندرگاه ‌، مورد استفاده‌ پادشاهان‌ عيلام‌ قرار گرفته‌ بود . در زمان‌ هخامنشيان‌ سرزمين‌ بوشهر جزو ساتراپ‌ پارس‌ بود . خليج ‌فارس‌ و به‌ تبع‌ آن‌ استان‌ بوشهر ، به‌ دليل‌ موقعيت‌ سوق‌ الجيشي‌ و اهميت‌ اقتصادي‌ و بازرگاني ‌، در طول‌ تاريخ ‌همواره‌ از سوي‌ كشورها و دولت‌ها براي‌ تبادل‌ علم‌ و ثروت‌ و گسترش‌ قدرت‌ سياسي‌ مورد توجه‌ قرار گرفته ‌است ‌. اولين‌ يورش‌ دولت‌هاي‌ اروپايي‌ به‌ سواحل‌ خليج‌ فارس‌ در سال‌ 1506 ميلادي‌ با حمله‌ پرتغالي‌ براي ‌مقابله‌ با تجار مصري‌ و ونيزي‌ صورت‌ گرفت ‌. در سال‌ 1031 هجري‌ قمري‌ شاه‌ عباس‌ صفوي‌ با انگليسي‌ها متحد شد و دست‌ پرتغالي‌ها را از خليج‌ فارس‌ كوتاه‌ كرد . از سال‌ 1148 ه.ق‌ نادر شاه‌ بوشهر را كه‌ دهكده‌اي‌ بيش‌ نبود ، مورد توجه‌ قرار داد و بوشهر را به‌ يك‌ بندر با اسكله‌ كشتي ‌سازي‌ تبديل‌ كرد . در اواخر سلطنت‌ نادر شاه ‌افشار ، ايران‌ 23 تا 25 فروند كشتي‌ در خليج ‌فارس‌ مستقر كرده‌ بود . در دوره‌ حكومت‌ سلسله‌ زند نيز اين‌ منطقه‌ محل‌ كشمكش‌هاي‌ سياسي‌ بود . سلسله‌ قاجاريه‌ كه‌ پس‌ از زنديه ‌به‌ روي‌ كار آمد چندان‌ نفوذي‌ در خليج‌ فارس‌ نداشت ‌. به‌ همين‌ دليل‌ رفته‌ رفته‌ نفوذ انگليسي‌ها در خليج‌ فارس ‌بيشتر شد و زمام‌ امور خليج‌ فارس‌ و درياي‌ عمان‌ به‌ دست‌ آنها افتاد و ژنرال‌ كنسول‌ انگليس‌ در بوشهر مدت‌ 20 سال‌ بر خليج‌ فارس‌ حكمراني‌ كرد . اين‌ حكمراني‌ تا سال‌هاي‌ بعد از 1913 ميلادي‌ نيز ادامه‌ داشت‌ و در جنگ‌هايي‌ مابين‌ سپاه‌ ايران‌ و قشون‌ متجاوز انگليسي‌ در زمان‌ ناصرالدين‌ شاه‌ روي‌ داد . سپاه‌ ايران‌ در سال‌ 1857 مغلوب‌ شد و سلطه‌ انگليسي‌ها بر خليج‌ فارس‌ و استان‌هاي‌ ساحلي‌ كماكان‌ ادامه‌ يافت ‌. اين‌ شكست‌ در سال ‌1913 ميلادي‌ نيز كه‌ رهبري‌ جنبش‌ استقلال‌ طلبانه‌ را رئيس‌ علي‌ دلواري‌ و دليران‌ تنگستان‌ بر عهده‌ داشتند ، مجدداً تكرار شد . آب‌ و هواي‌ استان‌ در نوار ساحلي‌ گرم‌ و مرطوب‌ و در قسمت‌هاي‌ داخلي ‌، گرم‌ و خشك‌ صحرايي ‌است ‌. در اين‌ استان‌ دو فصل‌ محسوس‌ وجود دارد ؛ زمستان‌ نسبتاً خنك‌ شامل‌ ماه‌هاي‌ آذر ، دي ‌، بهمن‌ و اسفند و تابستان‌ گرم‌ و خشك‌ كه‌ ساير ماه‌هاي‌ سال‌ را در بر مي‌گيرد . فصول‌ پاييز و بهار اين‌ استان‌ بسيار زودگذر است ‌. متوسط‌ دماي‌ سالانه‌ استان‌ 24 درجه‌ سانتي‌ گراد گزارش‌ شده‌ است‌ كه‌ بيشترين‌ مقدار آن‌ در تابستان‌ با 50 درجه‌ و كمترين‌ مقدار آن‌ در زمستان‌ با ۶ درجه‌ سانتي‌گراد ثبت‌ شده‌ است ‌. گرماي‌ متوسط‌ خنك‌ترين‌ ماه‌ اين‌ استان ‌، در دي‌ ماه‌ با 15 درجه‌ سانتي‌گراد گزارش‌ شده‌ است ‌. در اين‌ استان‌ مابين‌ دهم‌ ارديبهشت‌ تا دهم‌ مهرماه‌ (حدود 140روز) ميزان‌ گرما به‌ بيش‌ از 40 درجه‌ سانتي‌گراد مي‌رسد .

استان خراسان جنوبی

استان خراسان جنوبى ، با مساحتى معادل 90000 كيلومتر مربع در شرق ايران قرار دارد . اين استان از شمال به خراسان رضوى ، از شرق به كشور افغانستان ، از جنوب شرقى به استان سيستان و بلوچستان ، از جنوب غربى به استان كرمان و از غرب به استان يزد محدود مي باشد . خراسان جنوبى 4 شهرستان دارد كه عبارتند از : بيرجند ، قاينات ، سربيشه و نهبندان . براساس آخرين آمار (1375) جمعيت اين استان 600000 نفر برآورد شده است . خراسان جنوبى در گذشته بخشى از سرزمين قهستان (معرب كوهستان) بود . قهستان در گذشته به ولايات جنوب خراسان اطلاق مى شد ، كه از شمال شرق تا هرات و از غرب و جنوب تا كوير لوت و سيستان امتداد داشت و مركز آن «قاين» بود . در روايات اساطيرى بناى قهستان را به سام ابن نريمان نسبت داده اند و آن را بخشى از قلمرو فريدون پيشدادى مى دانند . در اين منطقه روستاهايى با نام هاى سلم آباد ، فريدون ، گيو و ... وجود دارند كه مؤيد اين روايات هستند . براساس كتيبه هاى به جا مانده از دوره هخامنشى و به گفته بعضى از مورخان يونانى ، قهستان سكونت گاه قوم ساگارت ، از اقوام آريايى بود . هرودوت مورخ يونانى مى نويسد : آن ها در رديف اقوام شرقى هستند و از سكنه ساتراپ چهاردهم هخامنشيان به شمار مى روند . از اواخر قرن پنجم هجرى قهستان به يكى از مراكز مهم فعاليت فرقه اسماعيليه به رهبرى حسن صباح تبديل شد . زيرا از آنجايى كه اين ناحيه از موقعيت مناسب اقليمى و طبيعى برخوردار نبود و مورد بى توجهى حكومت هاى مركزى بود ، براى فعاليت هاى فرقه اسماعيليه داراى شرايط مساعدى بود . لذا ، بعد از منطقه الموت ، قهستان به مهم ترين مركز فعاليت اسماعيليان تبديل شد ، كه قلمروى در حدود ترشيز (كاشمر) تا نه (نهبندان) را در برمى گرفت . صفويان ، كه به امر تجارت اهميت زيادى مى دادند ، باعث رونق و گسترش تجارت در اين منطقه شدند و همچنين امنيت نسبتاً پايدارى در آن حوالى ايجاد كردند . در آن زمان بيرجند ، كه قصبه اى بيش نبود به عنوان حاكم نشين قاينات برگزيده شد و خاندان اميريه علم كه خود را به حازم بن خزيمه منتسب مى كردند ، در رأس آن قرار گرفتند و بعدها در كليه تحولات صفحات شرقى و جنوب شرقى ايران نقش فعالى را ايفا نمودند . خراسان جنوبى تا 1383، بخشى از استان پهناور خراسان بود ، ولى در اين سال براساس تقسيمات جديد كشورى ، از آن منفك شد و خود مستقلاً به استان مجزايى تبديل گرديد . استان خراسان جنوبى ، ناحيه اى خشك و گرم است ، كه از نظر موقعيت طبيعى به دو منطقه كوهستانى و دشتى تقسيم مى شود . مناطق كوهستانى عمدتاً در شمال و شمال شرقى آن قرار دارند ، و مناطق دشتى و هموار آن در قسمت هاى جنوب ، غرب و جنوب شرقى قرار گرفته اند .  استان خراسان جنوبى جزو ناحيه گرم و خشك محسوب مى شود و بيش تر نواحى آن اقليمى خشك دارد و تنها نواحى كوهستانى آن از آب و هواى معتدل برخوردار است . آب و هواى استان را مى توان به شرح زير تقسيم بندى نمود : آب و هواى نيمه بيابانى معتدل ، كه مناطق شمالى و شمال شرقى استان را در برمى گيرد . آب و هواى گرم و خشك بيابانى ، كه مناطق جنوب و غرب استان را در برمى گيرد . بيش ترين درجه حرارت استان در تابستان ها 40 درجه سانتى گراد بالاى صفر و كم ترين آن در زمستان ها 10 درجه زير صفر است . متوسط بارندگى استان نيز در حدود 200 ميليمتر در سال است .

استان شیراز

تست