قزاقستان (به قزاقی: Қазақفтан، به روسی: Казахفтан)  کشوری است در آسیای میانه که از شمال با روسیه ، از شرق با چین ، در جنوب شرقی با قرقیزستان ، در جنوب با ازبکستان و در جنوب غربی با ترکمنستان همسایه است . سواحل شمال شرقی دریای خزر در خاک این کشور قرار دارد و قزاقستان بزرگترین کشور محصور در خشکی در دنیا است .
پایتخت فعلی این کشور آستانه است . وسعت قزاقستان ۲٬۷۱۷٬۳۰۰ کیلومتر مربع (بیش از سه برابر ترکیه یا پاکستان) است و حدود ۲۰٪ آن در سوی کوههای اورال قرار گرفته و به لحاظ جغرافیایی بخشی از اروپا است . البته قزاقستان معمولاً یک کشور آسیایی طبقه بندی می‌شود . جمعیت قزاقستان در سال ۲۰۰۵ میلادی ۱۵٬۱۰۰٬۵۰۰ نفر تخمین زده شده که تراکم پایین جمعیت در این کشور را نشان می‌دهد .
تاریخچه
ساکنان اصلی منطقه امروزی قزاقستان از اقوام ایرانی‌تبار اسکیت بودند . مردمان ترک‌تبار از سده �?پنجم به این ‌سو آغاز به نفوذ و کوچ در منطقه کردند .
هون‌ها در اوایل قرن هشتم قبل از میلاد به این منطقه آمدند و در سالهای بعدی ترکان قبچاق که از کوهستانهای آلتای آمده بودند در حوالی دریاچه آرال و دشت قبچاق ساکن شدند قزاقها شعبه ای از ترکان قبچاق هستند . در قرن سیزدهم ، این منطقه توسط امپراتوری چنگیزخان مغول تصرف شد . پس از مرگ او ، این امپراتوری بین فرزندان او قسمت شد و قزاقستان کنونی به چاگادای ، پسر چنگیزخان رسید . ولی قسمت غربی و بیشتر قسمت‌های شمالی به گنقیز نوه چنگیزخان رسید . به دلیل حکومت طولانی مغولها بر این منطقه عناصر مغولی در این منطقه نفوذ کرده است . واژهٔ قزاقستان از دو بخش "قزاق" و پسوند فارسی "ستان" تشکیل شده است ، که به معنای "سرزمین قزاق‌ها" است .
پس از انقلاب اکتبر و تشکیل اتحاد جماهیر شوروی ، قزاقستان با عنوان جمهوری سوسیالیستی قزاقستان شوروی به یکی از جمهوری‌های آن تبدیل شد . با فروپاشی شوروی ، قزاقستان به استقلال دست یافت .
حکومت
حکومت قزاقستان دمکراتیک و از نوع جمهوری ریاستی است . رئیس جمهور در راس کشور و دولت قرار دارد . قدرت اجرایی دست دولت بوده و قدرت قانونی دست پارلمان می‌باشد . در حال حاضر ، رییس جمهور این کشور نورسلطان نظربایف است که در ۴ دسامبر ۲۰۰۵ میلادی انتخاب شد .
جغرافیا
با وجود وسعت زیادی که این کشور را نهمین کشور بزرگ دنیا قرار می‌دهد ، بیشتر سرزمین آن کویر و استپ است و تراکم جمعیت آن تنها ۶ نفر در هر کیلومتر مربع است . میزان جمعیت که در در سال ۱۹۸۹ به بیش از ۱۶ میلیون نفر رسیده بود ، پس از استقلال قزاقستان و مهاجرت‌های زیاد به کشورهای دیگر به ۱۵ میلیون در سال ۲۰۰۶ تقلیل یافت .
فرهنگ
ویژگی چند قومیتی قزاقستان در هنر و فرهنگ این کشور بازتاب یافته است . فعالیت‌های فرهنگی و هنری قزاقستان را می‌توان در دو دسته گسترده سنتی و غربی دسته بندی کرد .
فرهنگ و هنر سنتی که با نوع زندگی ساکنان عمدتاً قزاق و البته کره‌ای‌ها و اویغورها و اقوام کوچکتر این سرزمین مرتبط است ؛ همانند شعرها ، آهنگ‌ها و رقص‌های فولکلور ، موسیقی قزاق که با سازهای سنتی آنان اجرا می‌شود ، همچون فرش‌ها و پارچه‌های دست بافت و صنایع دستی گوناگون که در طول قرن‌ها در این سرزمین به حیات خود ادامه داده و پیشرفت کرده‌اند . در مجموع شعر ، موسیقی و رقص جایگاه خاصی در فرهنگ قزاق داشته و دارند .
گروه غربی شامل انواع هنرهایی می‌گردد که روس‌ها از ابتدای قرن بیستم به منطقه آوردند . مانند تئاتر ، موسیقی کلاسیک ، باله ، اپرا ، سینما ، تلویزیون و ادبیات روسی می‌گردند .
البته همه این انواع فرهنگی و هنری در میان قزاق‌ها به مقبولیت کامل دست نیافتند . اما در نتیجه سیاستهای حکومت بلشویکی اتحاد شوروی ، قزاقستان در دهه‌های گذشته پذیرای جمعیت بزرگی از روس‌ها و اقوام غیر قزاق بوده است ، به گونه‌ای که قزاق‌ها در سرزمین خودشان به یک اقلیت بدل شدند .
حضور چنین جمعیت بزرگ و با فرهنگ‌های گوناگون و بسیار متفاوت موجب شکوفایی هنر و فرهنگ غربی در این کشور شده است . موفقیت قزاق‌ها و حتی آثار هنری که در قزاقستان ساخته شده یا به این کشور مربوط است ، در جشنواره‌های بین‌المللی از آثار مثبت این تنوع فرهنگی است .
زبان
زبان قزاقی که زبان مردم قزاق و زبان ملی این کشور است ، زبانی است از زیر گروه شرقی زبان‌های ترکی‌تبار که خود زیر شاخه از زبانهای آلتای است . از نزدیکترین زبانها به قزاقی ، زبان کشور همسایه قرقیزی است . زبان روسی با توجه به سابقه تاریخی و حضور گسترده خود همچنان موقعیت زبان رسمی را حفظ کرده ‌است .
زبانهای زبان اوکراینی ، زبان تاتاری ، قرقیزی ، اویغوری ، ازبکی ، باشقیری ، فارسی تاجیکی ، زبان آلمانی ، زبان کره‌ای ، زبان ترکمنی ، زبان ارمنی و زبان مغولی تنها تعدادی از مهمترین زبانهایی هستند که بزرگترین اقلیت‌های قومی این کشور به آنها سخن می‌گویند .
البته بسیاری از اقلیت‌های قومی قزاقستان برای داشتن زبان مشترک به جز روسی ، زبان قزاقی را هم می‌دانند . آموزش زبان انگلیسی به عنوان زبان بین‌المللی در سالهای اخیر افزایش یافته ‌است .
شهرها
شهرهای بزرگ قزاقستان به ترتیب آلماتی با حدود ۱٫۵ میلیون نفر ، آستانه و کاراگاندا با حدود ۷۰۰ هزار نفر هستند . از شهرهای دیگر قزاقستان می‌توان آترائو ، آکتائو ، چیمکند (شیمکنت) ، پاولودار ، پتروپاولسک و اوست کامنگورسک را نام برد .
اقتصاد
اقتصاد این کشور تا حد زیادی به بخش کشاورزی متکی است . قزاقستان بیشترین تولید ناخالص داخلی و درآمد سرانه را در میان جمهوریهای تازه استقلال یافته دارد و نیز از اعضای مهم سازمان همکاری شانگهای است .
این کشور از لحاظ منابع زیرزمینی هم بسیار غنی است ، از سال ۱۹۹۳ تاکنون بیش از ۴۰ میلیارد دلار سرمایه گذاری خارجی در این بخش انجام شده است . همچنین تخمین زده می‌شود که قزاقستان صاحب دومین منابع بزرگ در اورانیوم ، کروم ، روی و سرب و سومین در منگنز ، چهارمین در مس و در مورد زغال سنگ ، آهن و طلا نیز در بین ۱۰ کشور اول دنیا قرار می‌گیرد و همچنین یازدهمین منابع بزرگ هم در نفت و هم در گاز طبیعی را در اختیار دارد.
صنعت
کشف و استخراج نفت در مناطق غربی در کنار دریای خزر ، این کشور را جزو کشورهایی با درصد رشد اقتصادی بالا در میان جمهوری‌های اتحاد شوروی سابق قرار داده است .
فضانوردی
پایگاه فضایی بایکونور در کشور قزاقستان قرار دارد و قدیمی‌ترین پایگاه فضایی جهان است . یوری گاگارین نخستین انسان فضانورد از این پایگاه به فضا سفر کرد . این پایگاه در دوران شوروی سابق و به خاطر موقعیت جغرافیایی مناسب در جمهوری قزاقستان ساخته شد . پس از فروپاشی شوروی ، کشور روسیه این پایگاه را تا سال ۲۰۵۰ از قزاقستان اجاره کرده است .